ÖZ
Amaç
Uzun etkili somatostatin analoğuna (SSA) rağmen kontrol altına alınamayan akromegalide dopamin agonisti kabergolinin etkinliğini araştırmaktır.
Yöntemler: Üniversitemiz endokrinoloji ve metabolizma bölümünde takip edilen 35 akromegali hastası analiz edildi. Postoperatif dönemde kullandıkları SSA’ya yeterli yanıt vermeyen ve tedaviye kabergolin eklenen 35 akromegali hastası analiz edildi. Hastalar yaş, cinsiyet, kabergolin öncesi ve sonrası insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) değerleri, hastalık süresi, tedavi dozu, adenom boyutu, büyüme hormonu düzeyi ve patolojik incelemede prolaktin boyanması açısından retrospektif olarak değerlendirildi.
Bulgular
On yedi (%48,6) hasta kadındı. Ortanca yaş 46,0 (41-53) yıl ve ortanca hastalık yaşı 10 (3-43) yıldı. Hastaların 28’i (%80,0) makroadenom, 7’si (%20,0) mikroadenomdu ve 10 (%27,8) olguda prolaktin boyanması gözlendi. Kabergolin tedavisi öncesi IGF-1 düzeyi 443 (346-628) ng/mL iken tedavi sonrası IGF-1’de %27,4 azalma gözlendi (p<0,001). IGF-1 azalması ile kabergolin dozu arasında korelasyon yoktu. IGF-1’deki değişim tümör boyutu ve yaş ile korele değildi ancak kabergolin öncesi IGF-1 düzeyi ile korele idi (r=0,364, p=0,03). 8 (%22,9) hasta kabergolin tedavisi ile remisyona girmişti. Kabergolin tedavisi ile remisyona girenler ve girmeyenler arasında yaş, cinsiyet, tümör boyutu veya tedavi öncesi IGF-1 düzeyleri açısından fark yoktu. Bu 8 hasta incelendiğinde, takip süresi boyunca kabergolin tedavisine devam edildiği; bir hastada SSA tedavisi kesilerek, üç hastada SSA dozu azaltılarak, iki hastada tedavi değişikliği yapılmadan ve iki hastada SSA preparatı değiştirilerek remisyonun korunduğu gözlendi.
Sonuç
Kabergolin hipofiz adenom hücreleri üzerindeki antiproliferatif ve proapoptotik etkileri nedeniyle akromegali tedavisinde kullanılmaktadır. SSA tedavisine eklenen kabergolinin etkinliği literatürde tartışmalıdır. Çalışmamızda SSA tedavisine yetersiz yanıt veren hastalarda kabergolin tedavisi ile %22,9 oranında remisyon sağlanmış ve %27,4 oranında IGF-1 azalması gözlenmiştir. SSA’ya eklenen kabergolin IGF-1 kontrolü açısından etkili bir tedavidir. Bu etki uzun dönemde de devam edebilir.