ÖZET

Alkol dışı karaciğer yağlanması, yağ ile ilişkili karaciğer patolojilerini içine alan geniş çerçevede pek çok hastalığı kapsar. Bu hastalıklar son dönem karaciğer hastalığı ile sonuçlanıp karaciğer nakli dahi gerektirebilir. Multiparalel hipotezi steatohepatitin pek çok sayıda durumun birlikte hareket ederek etki ettiğini önerir. Bunlar genetik duyarlılık, lipotoksisite, bozulmuş barsak mikrobiatası, mitokondrial disfonksiyon, endoplazmik retikulum (ER) stresi gibi durumlardır. ER stresi olarak katlanmamış protein yanıtı, esas olarak ER membranı stres dönüştürücüleri ile ilişkilidir. Bu aracılar ile hücre savunma yanıtı ya hücreninin aktivasyonu ile bu stresden kurtulmasını ya da bu strese adapte olmasını sağlar. ER stres yanıtı, sekretuvar protein yükünün azalması, protein katlanmasının artması, otofaji ve ER aracılı protein yıkımının uyarılması ile protein klerensinin artmasıdır. Fakat, eğer bu stres yanıtı yetersiz kalır yahut uzarsa, stres altındaki hücrenin hücre ölüm programları devreye girerek stresli hücreyi yok eder. Son yıllarda ER stres yanıtının, uygunsuz lipid biyosentezi, inflamasyon, otofaji, apoptosis ile oluşan steatohepatit için önemli bir mekanizma olduğunu tanımlanmıştır.