ÖZET

Giriş:

Bu çalışmada birinci basamakta yaşam boyu bel ağrısı (YBBA) sıklığı ile etkili olabilecek sosyal ve mesleksel risk etmenlerinin belirlen-mesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler:

Bu çalışmaya, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nın eğitim ve araştırma bölgesinde yer alan beş adet birinci basamak sağlık kuruluşuna Temmuz-Ağustos 2005’de başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden (%82,7) 15 yaş ve üzeri 2287 kişi katılmıştır. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri, mesleki çalış-ma koşulları ile bel ağrısı sıklığı ve etkili olabilecek bazı riskler değerlen-dirilmiştir. Elde edilen veriler, SPSS 11.5 (Chicago, IL, USA) istatistik programına aktarılarak analiz edilmiştir. Ölçümle belirtilen değişkenler için t testi, sayımla belirtilen değişkenler içi ki-kare testi kullanılmış, so-nuçlar %95 Güven Aralığı (GA) ile sunulmuştur, p<0,05 olması istatistik-sel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular:

Katılımcıların yaş ortalaması 39.0±14.9 (15-86)’dır. Yüzde 31.8’i erkektir. Yüzde 92.3’ünün sosyal güvencesi vardır, 47.5’i ev ha-nımıdır. YBBA sıklığı %79.4 olarak belirlenmiştir. YBBA riski yaşlılar-da, beden kitle indeksi yüksek olanlarda, ekonomik sıkıntı yaşayanlarda, kısa boylu olanlarda ve eğitimsiz kişilerde yüksektir. Mesleksel olarak ise ağır kaldırma, sık eğilip kalkma hareketi yapanlarda ve uzun süre ayak-ta kalanlarda risk artmaktadır. İşçilerde ve ev hanımlarında YBBA riski artmaktadır. Haftada en az 1 saat spor yapanlarda ise YBBA riski azal-maktadır

Sonuç:

Yaşam boyu bel ağrısı sıklığı incelenen grupta oldukça yüksek bulunmuştur. Bel ağrısı için risk etmenlerinin belirlenmesi ve gerekli koruyucu yaklaşımların sağlanması yoluyla bel ağrısı gibi toplumda sık görülen bir sağlık sorununun sıklığı azaltılabilecektir