ÖZET

Amaç:

ELF çevre manyetik alanların deri hidroksiprolin miktarını nasıl etkilediğini araştırdığımız çalışma deneysel ve teorik olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Deneysel olarak 50 Hz titreşimli 1 mT, 2 mT ve 3 mT alanların uygulandığı kobayların deri hidroksiprolin seviyesinde oluşan değişimler saptandı. Teorik çalışmada ise kobay ve insan küresel modellenerek insan : kobay oranını veren ölçülendirme faktörü (ÖF) hesaplandı. Yapılan çalışmanın insanlar için ne anlama geldiğini açıklayabilmek amacıyla kobaya uygulanan manyetik alanların insan eşdeğer seviyeleri hesaplandı

Yöntem:

Toplam 36 adet kobay, 50 Hz’lik manyetik alanların, 1 mT, 2 mT ve 3 mT şiddetlerinde ve günde 4 saat olmak üzere 5 gün boyunca uygulandığı toplam 3 grup ve bir de kontrol grubu olarak çalışıldı. Kobayların deri hidroksiprolin miktarı Woessner’in modifiye yöntemi ile saptandı. Manyetik alanlar Helmholtz Bobin Sisteminden elde edildi. İki farklıküresel modelleme yaklaşımı ile ÖF elde edildi. Kobaylara uygulanan B alanların (1 mT, 2 mT ve 3 mT) insanlar için eşdeğeri hesaplandı

Bulgular:

1 mT şiddetinde uygulanan manyetik alan deri hidroksiprolin miktarını azaltırken, 2 mT alan şiddetinde daha fazla olmak üzere, 2 mT ve 3 mT şiddetlerinin deri hidroksiprolin miktarını artırdığı belirlendi. Teorik modelleme çalışmaları sonucunda indüklenen E alan ve akımlar bulundu, ortalama ÖF değeri 5,27 hesaplandı

Sonuç:

50 Hz frekanslı 1 mT, 2 mT ve 3 mT şiddetlerindeki manyetik alanların kobay derisinde hidroksiprolin miktarını değiştirdiği (artış/azalış) belirlendi. Deney hayvanlarında bu alanların indüklediği akım yoğunlukları ve E alanlar düzeyinde alan ve akımları insanda indükleyecek manyetik alanlar sırası ile 0,19 mT, 0,38 mT ve 0,57 mT hesaplandı