ÖZET
Amaç:
Bu çalışma, COVID-19 pandemisi sırasında tanı alan hematolojik kanser (HK) hastalarının ruhsal durumlarının, pandemi öncesinde HK tanısı alan hastalarla karşılaştırılmasını amaçlamıştır.
Yöntem:
Yetmiş yedi hematolojik kanser tanısıyla yatarak tedavi gören hastanın ruhsal durumları, Mart-Mayıs 2021 döneminde kesitsel bir yöntemle değerlendirilmiştir. Pandemide yeni tanı HK tanısı konulmuş 38 hasta ile pandemiden önce HK tanısı konulmuş 39 hastanın depresyon, yaygın kaygı, distres, uyku bozuklukları, sağlık kaygısı, sürekli kaygı, koronofobi ve dayanıklılık düzeyleri karşılaştırılmıştır.
Bulgular:
Yeni tanı konulmuş HK hastalarında, pandemi öncesi HK tanı konulmuş hastalara göre depresyon (%63.2’ye karşı %35.9, p=0.017) ve uyku bozuklukları (%67.8’e karşı %38.5, p=0.016) anlamlı oranda daha fazla iken, yaygın kaygı (%57.9’ye karşı %38.5, p=0.088) ve distres (%60.5’e karşı %38.5, p=0.053) anlamlı olmayan fakat anlamlı olmaya meyilli oranda daha yüksekti. Aksine, sağlık kaygısı pandemi öncesi HK tanısı konulmuş hastalarda anlamlı oranda daha sıktı (%53.8’e karşı %31.6, p=0.048). Yeni tanı konulmuş HK hastalarından kadınlarda erkeklere oranla daha fazla yaygın kaygı belirtileri mevcuttu (%76.5’e karşı %42.9, p=0.037). Yeni HK tanısı almış olanlarda, daha şiddetli depresyon (Odds Oranı [OO]: 3.178, p=0.036) ve uyku bozukluğu (OO: 4.73, p=0.018) riski bulunurken, daha düşük sağlık kaygısı riski (OO: 0.14, p=0.003) olduğu belirlenmiştir.
Sonuç:
Bulgularımız, HK tanısı almış bireylerin COVID-19 pandemisi boyunca ruh sağlığı problemlerine daha yatkın olduğunu göstermektedir. Bu yatkınlığın HK tanısı yeni konulmuş bireylerde daha fazla olduğu söylenebilir.