ÖZET
Amaç:
Bu çalışmanın amacı ratlarda alt ekstremite iskemi-reperfüzyon (İ/R) modelinde iskemi öncesi uygulanan deksmedetomidinin akciğer üzerine koruyucu etkilerini araştırmaktır.
Yöntem:
Etik kurul onayı alındıktan sonra, yirmi dört tane Wistar rat randomize olarak dört gruba ayrıldı (n=6). Kontrol (grup K), diyabet-kontrol (grup DK), diyabet-İR (grup DİR), diyabet-İR-deksmedetomidin (grup DİRD). Diyabet gruplarına 55 mg/kg streptozotosin tek doz intraperitoneal olarak uygulandı. 72. saat kan şekeri 250 mg/dl ve üzerinde saptananlar diyabetik olarak kabul edildi ve 4 hafta sonunda tüm gruplara anestezi altında laparotomi uygulandı. Grup K ve DK’da başka bir işlem yapılmadı. Grup DİR’ da infrarenal abdominal aortaya sırayla klemp konup kaldırılması ile 2 saatlik periyodlarla İR uygulandı. Grup DİRD'de intraperitoneal olarak 100 μg/kg deksmedetomidin uygulandı.
Bulgular:
Grupların akciğer dokusu nötrofil infiltrasyonu/agregasyon ışık mikroskobik bulguları birbirleriyle karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı bir fark gözlendi (p=0.003). Grupların akciğer doku hasarlanma skoru ışık mikroskobik bulguları karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı bir fark gözlendi (p=0.001). Akciğer dokusu MDA düzeyleri ve SOD enzim aktiviteleri açısından gruplar birbirleriyle karşılaştırıldığında anlamlı bir fark gözlendi (p=0.002, p=0.018, sırasıyla).
Sonuç:
Sonuçlarımız, deksmedetomidinin diyabetik sıçanlarda İR'den kaynaklanan akciğer hasarına karşı koruyucu etkileri olduğunu doğrulamaktadır. Ancak, bu etkileri değerlendirmek için gelecekte çalışmalar yapılmalıdır