ÖZET

Sonuç:

Literatürde ketaminin infant rat beyin dokusuna etkileri ile ilgili çalışmalar olmasına karşın, infant eritrosit deformabilitesi üzerine etkileri ile ilgili çalışmalara rastlamadık. Uzun süreli tekrarlayan ketamin uygulamasının eritrosit deformabilitesini olumsuz etkilediğini tespit ettik. Çalışmamızda ulaştığımız sonuçlar, günlük anestezi pratiğinde özellikle radyasyon onkolojisinde olmak üzere mükerrer uygulanan ketaminle ilgili yol gösterici olacağını düşünmekteyiz. Ancak bu bulguların daha detaylı ve geniş serilerde yapılacak klinik ve deneysel çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.

Bulgular:

Ketamin uygulamasının rölatif rezistansı arttırdığı bulundu. Ketamin uygulanan grupta salin uygulanan gruba göre eritrosit deformabilite indeksi anlamlı olarak yüksek tespit edildi (p=0.006).

Yöntem:

3 haftalık 12 Wistar Albino erkek infant ratlar, randomize olarak 2 gruba ayrıldı. Ketamin grubu (K), n=6, 21 gün boyunca hergün aynı saatte intraperitoneal yoldan 50 mg/kg ketamin uygulandı. Salin grubu (S), n=6, 21 gün boyunca her gün aynı saatte intraperitoneal olarak aynı hacimde normal salin uygulandı. 21 günlük uygulamanın sonrasında tüm ratlara intraperitoneal ketamin 100 mg/kg uygulanarak abdominal aortadan kan alınarak ötenazi uygulandı. Eritrositler heparinize tam kan örneklerinden elde edildi. Deformabilite ölçümleri fosfatla tamponlanmış serum fizyolojik içerisindeki eritrosit süspansiyonlarında yapıldı. Eritrosit deformabilitesi ölçümü için sabit akımlı filtrometre sistemi kullanıldı ve rölatif resiztans hesaplandı

Amaç:

Birçok faktörden etkilenen kan reolojisini anestezi için kullanılan ilaçların da etkilediği bilinmektedir. Bu sebeple 3 haftalık infant ratlarda 21 günlük ketamin uygulamasının eritrosit deformabilitesi üzerine etkilerini araştırmayı amaçladık.