ÖZET

Sonuç:

İlaç metabolizmasında rol oynayan mikrozomal enzimlerin aktivite-sindeki güniçi değişiklikler ilgili ilaçların uygulama zamanına bağlı olarak farmakokinetik özelliklerin değişmesine ve dolayısıyla ilaç etkinliğinde deği-şikliklere neden olabilir

Bulgular:

İncelenen enzimlerden 7-etoksikumarin O-deetilaz ve 7-etoksirezorfin O-deetilaz aktivitelerinde kontrol ve fenobarbital gruplar ara-sında anlamlı güniçi fark bulunmuştur. Etilmorfin N-demetilaz aktivitesi ise kontrol ve fenobarbital gruplarında ritmik özellik göstermemiştir.

Materyal ve Yöntem:

Çalışmamızda 12 saat aydınlık (0800-2000) ve 12 saat karanlık (2000-0800) olacak şekilde senkronize edilmiş 200-250 g ağırlığındaki erkek sıçanlar kullanılmıştır. Sıçanlar rastgele olarak iki gruba ayrılmış ve bir grubuna 4 gün üstüste fenobarbital (75 mg/kg/gün, günde tek doz, 10 ml/kg, i.p.) verilerek enzim indüksiyonu sağlanmış, kontrol grubuna ise eş zamanlıolarak % 0.9 serum fizyolojik enjeksiyonları yapılmıştır. Sıçanların günün 6 değişik saatinde (0900, 1300, 1700, 2100, 0100, 0500) öldürülmesiyle elde edilen karaciğerler homojenize edilerek santrifügasyonla postmitokondriyal fraksiyon elde edilmiş ve N-demetilaz aktivitesi Hantysch reaksiyonuyla, O-deetilaz ak-tivitesi ise 7-hidroksikumarin ve rezorfin üzerinden fluorometrik olarak ölçül-müştür.

Amaç:

İlaç biyotransformasyonunda rol oynayan enzim sistemlerinin aktivi-telerinin biyolojik ritimlerden dolayı güniçi (sirkadiyen) değişiklikler göstere-bildiği ve bu durumun ilaç alınma zamanına bağlı olarak ilaç farmakokinetiğini değiştirebildiği bilinmektedir. Ancak literatürde, enzim indüksiyonuna yol açan uygulamaların aktivite ritimlerini nasıl etkilediği konusunda bir bilgi bulun-mamaktadır. Bu çalışmada, karaciğer mikrozomal enzimlerinden etilmorfin N-demetilaz, 7-etoksikumarin O-deetilaz ve 7-etoksirezorfin O-deetilaz enzim aktivitelerindeki güniçi ritmik değişikliklerin fenobarbitalle indüksiyonundan sonra nasıl değiştiğinin araştırılması amaçlanmıştır