ÖZET

Amaç:

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) okul çağı çocuklarında oldukça yaygın gözlenen bir nörogelişimsel bozukluktur ve erkek çocuklarında kızlara göre 2-10 kat daha sık görülür. Dikkat işlemleri farklı beyin bölgelerinin aralarında karşılıklı yoğun bağlantılar oluşturduğu sinir ağları sistemi tarafından yürütülmekte olup DEHB’de seçici dikkat, sürekli dikkat ve görsel-uzaysal dikkat bileşenlerin işlevlerinde yetersizlikler ve güçlükler gözlenmektedir. Bu çalışmada DEHB olan erkek çocuklarda görsel-uzaysal, seçici ve sürekli dikkati değerlendirmektir.

Yöntem:

Çalışma çocuk psikiyatrisi ve çocuk nöroloji polikliniğine başvuran yaşları 6-10 arasında değişen DEHB tanılı 80 erkek olgu ve kontrol grubu olarak 73 erkek olgu ile yapılmıştır. Çocuk ve ailesi ile DSM-V’e göre yapılandırılmış bir görüşme yapılmıştır. Zekadan kaynaklanan karıştırıcı değişkenleri kontrol etmek amacıyla Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği (WISC-R), analitik düşünme görsel, mekansal algılama becerilerini değerlendirmek için Raven Standart Progresif Matrisler Testi (RSPM), seçici ve sürekli dikkati değerlendirmek için İşaretleme Testi (İT) ve görsel-uzaysal dikkati incelemek için Çizgi Yönünü Belirleme Testi (ÇYBT) kullanılmıştır.

Bulgular:

DEHB tanısı almış olan 80 erkek olgunun %41,25’i DEHB-DE, %30’u DEHB-HD ve %28,75’i DEHB-B olarak sınıflandırılmıştır. Yaş açısından incelendiğinde; tanı grubuyla (7.89±1.33 yaş) kontrol grubu (8.14±1.44 yaş) arasında anlamlı bir fark görülmemiştir (p>.05). WISC-R, RSPM, ÇYBT ve İT’den elde edilen puanlar değerlendirildiğinde tüm testler de kontrol grubunun puanlarının tanı grubundan daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0.05).

Sonuç:

Görsel dikkat bileşenlerinden seçici dikkat, sürdürülen dikkat ve görsel-uzaysal dikkat işlevselliğinin DEHB olan çocuklarda sağlıklı akranlarına göre etkilendiği görülmektedir. Bu nedenle DEHB olgularında hem yaşam kalitesi artırmak hem de tedavi izleminin değerlendirilmesinde nöropsikolojik testlerin kullanılması yararlı olacaktır.